Jak zaprojektować publiczny plac zabaw zgodnie z normami bezpieczeństwa?
28/05/2025
Tworzenie publicznego placu zabaw to nie tylko przyjemność związana z projektowaniem przestrzeni dla dzieci, ale przede wszystkim ogromna odpowiedzialność. Bezpieczeństwo najmłodszych użytkowników powinno być zawsze na pierwszym miejscu, dlatego każdy etap prac – od wyboru lokalizacji, przez dobór urządzeń, aż po montaż i odbiór techniczny – musi być zgodny z aktualnymi normami i przepisami.
W Polsce najważniejszym standardem regulującym kwestie techniczne i bezpieczeństwa na placach zabaw jest norma PN-EN 1176, która określa wymagania dotyczące konstrukcji urządzeń, ich rozmieszczenia, a także stosowania odpowiednich nawierzchni. Jej nadrzędnym celem jest zapewnienie dzieciom możliwości bezpiecznej zabawy i ograniczenie ryzyka wypadków.
Norma ta nakłada m.in. obowiązek zachowania odpowiednich odległości między urządzeniami, eliminacji niebezpiecznych szczelin czy ostrych krawędzi oraz zapewnienia odpowiednio dużych stref bezpieczeństwa wokół każdego elementu. Ważna jest również odporność konstrukcji na działanie czynników atmosferycznych i intensywne użytkowanie, co w przestrzeni publicznej jest absolutnym standardem. Zgodność z PN-EN 1176 to dziś nie opcja – to obowiązek każdego inwestora.
Kolejnym niezwykle istotnym aspektem projektowania placu zabaw jest wybór odpowiedniej nawierzchni. Nawierzchnie amortyzujące upadki, zgodne z normą PN-EN 1177, muszą być dopasowane do tzw. wysokości swobodnego upadku, która jest indywidualnie przypisana do każdego urządzenia. To właśnie ta wysokość decyduje o tym, czy można zastosować nawierzchnię żwirową, płyty gumowe czy syntetyczne EPDM. Im wyższa konstrukcja, tym bardziej zaawansowane rozwiązania nawierzchniowe są wymagane. W przypadku nowoczesnych placów zabaw coraz częściej stosuje się nawierzchnie syntetyczne, które są trwałe, estetyczne i łatwe w utrzymaniu.
Nie bez znaczenia są również kwestie formalne. Każde urządzenie montowane na publicznym placu zabaw musi posiadać certyfikat zgodności z normą PN-EN 1176, wydany przez akredytowaną jednostkę (np. TÜV). Dodatkowo, urządzenia powinny mieć dokumentację techniczną, instrukcję użytkowania oraz zalecenia dotyczące montażu i konserwacji. Zarządca placu zobowiązany jest do przechowywania pełnej dokumentacji i przeprowadzania regularnych przeglądów technicznych – co najmniej raz w roku.
Cały proces projektowania bezpiecznego placu zabaw rozpoczyna się od analizy lokalizacji. Teren powinien być oddalony od ruchliwych dróg, linii wysokiego napięcia i potencjalnych źródeł zagrożenia, takich jak stawy czy rowy melioracyjne. Dostępność dla wszystkich użytkowników, w tym osób z niepełnosprawnościami i opiekunów z wózkami, jest dziś standardem w przestrzeni publicznej. Ważne jest także uwzględnienie nasłonecznienia, naturalnego zacienienia i uwarunkowań klimatycznych, które wpływają na komfort korzystania z placu przez cały rok.
Na kolejnym etapie przystępuje się do doboru urządzeń zabawowych, które powinny być dostosowane do wieku dzieci, ich możliwości rozwojowych i potrzeb. Warto zadbać o różnorodność funkcji – zjeżdżanie, huśtanie, wspinanie, równowaga, zabawa sensoryczna czy interaktywna. Nowoczesne place zabaw coraz częściej integrują elementy edukacyjne oraz rozwiązania inkluzywne – dostosowane także do dzieci z niepełnosprawnościami. Wszystkie urządzenia powinny oczywiście posiadać wymagane certyfikaty i być odporne na warunki zewnętrzne.
Projektując przestrzeń, należy dokładnie zaplanować strefy bezpieczeństwa wokół każdego elementu placu zabaw. Urządzenia nie mogą znajdować się zbyt blisko siebie, a ich strefy swobodnego upadku nie mogą się pokrywać. Ważne jest również oddzielenie stref dla różnych grup wiekowych – inne konstrukcje są odpowiednie dla przedszkolaków, a inne dla dzieci szkolnych. Takie rozwiązania minimalizują ryzyko kolizji i zapewniają większy komfort użytkownikom.
Po wykonaniu projektu, wybiera się odpowiednią nawierzchnię – najlepiej w konsultacji ze specjalistą lub producentem urządzeń. Ważne, aby była zgodna z parametrami technicznymi wskazanymi przez producenta, posiadała odpowiednie atesty i była trwała. W przestrzeniach intensywnie użytkowanych rekomenduje się stosowanie elastycznych nawierzchni EPDM lub płyt gumowych, które są łatwe w utrzymaniu i dobrze amortyzują upadki.
Finalnym etapem jest montaż urządzeń. Powinien być on wykonywany przez wyspecjalizowaną firmę, najlepiej certyfikowanego wykonawcę, który zna wymagania norm i posiada doświadczenie w instalacji infrastruktury publicznej. Po zakończeniu montażu konieczny jest odbiór techniczny, który potwierdzi zgodność wykonanych prac z projektem i przepisami bezpieczeństwa. Dopiero po takim odbiorze plac zabaw może zostać oficjalnie otwarty do użytku.
Zaprojektowanie publicznego placu zabaw zgodnie z normami bezpieczeństwa to złożony proces, który wymaga wiedzy technicznej, doświadczenia i precyzji. Efektem dobrze przeprowadzonych prac jest nie tylko estetyczna i funkcjonalna przestrzeń, ale przede wszystkim bezpieczne miejsce, w którym dzieci mogą się rozwijać, bawić i integrować.
Jeśli planujesz budowę lub modernizację placu zabaw i zależy Ci na zgodności z normami oraz trwałości na lata – skontaktuj się z nami. W ActiveGarden zapewniamy kompleksowe wsparcie: od doboru urządzeń, po profesjonalny montaż.
Sprawdź naszą ofertę: www.activegarden.pl