Jak przygotować plac zabaw do przeglądu technicznego? Lista kontrolna dla szkół i gmin
21/08/2025
Plac zabaw to nie tylko przestrzeń rekreacyjna, ale przede wszystkim miejsce, które powinno gwarantować dzieciom bezpieczeństwo i komfort podczas zabawy. Huśtawki, zjeżdżalnie, karuzele, bujaki czy linaria to urządzenia zabawowe, które są intensywnie użytkowane każdego dnia. Dlatego szkoły, przedszkola i gminy, które odpowiadają za ich stan techniczny, muszą pamiętać o regularnych przeglądach. Roczny przegląd techniczny placu zabaw jest nie tylko obowiązkiem prawnym, ale także najlepszym sposobem na zapobieganie wypadkom i utrzymanie wysokiego standardu infrastruktury.
Przeglądy placów zabaw regulują normy PN-EN 1176 i PN-EN 1177. Określają one wymogi dotyczące projektowania, montażu i eksploatacji urządzeń, a także wymagania wobec nawierzchni amortyzujących. Każdy administrator placu zabaw powinien pamiętać, że kontrola bezpieczeństwa obejmuje wszystkie urządzenia – od najmniejszych bujaków, przez huśtawki, po duże zestawy linowe i wieże ze zjeżdżalniami. Tylko kompleksowe podejście pozwala na uzyskanie pozytywnego protokołu z przeglądu i daje rodzicom pewność, że ich dzieci bawią się w bezpiecznym miejscu.
Przygotowania do przeglądu technicznego warto rozpocząć od sprawdzenia dokumentacji. Instrukcje montażu, certyfikaty bezpieczeństwa, protokoły z wcześniejszych kontroli i karty gwarancyjne urządzeń to podstawa. Inspektor sprawdzający plac zabaw z pewnością będzie chciał do nich zajrzeć. Brak dokumentów może nie tylko utrudnić kontrolę, ale również obniżyć ocenę stanu placu zabaw.
Kolejnym krokiem jest wstępny audyt wizualny. Administrator lub osoba odpowiedzialna powinna dokładnie przejść przez cały plac zabaw i ocenić stan urządzeń. W przypadku huśtawek należy sprawdzić łańcuchy, zawiesia, siedziska oraz elementy mocujące. Luźne śruby czy pęknięte elementy mogą być bezpośrednim zagrożeniem dla dzieci. Zjeżdżalnie wymagają kontroli powierzchni ślizgu – nie może być ona pęknięta, odkształcona ani nadmiernie śliska. Równie ważne jest zabezpieczenie boczne, które zapobiega wypadnięciu dziecka.
W przypadku karuzel istotne jest sprawdzenie mechanizmu obrotowego. Łożyska nie mogą być zatarte, a konstrukcja powinna obracać się płynnie i stabilnie. Wszelkie oznaki nadmiernego luzu czy skrzypienia to sygnał, że należy wykonać konserwację lub wymianę elementów. Bujaki na sprężynach z kolei powinny być sprawdzone pod kątem elastyczności sprężyny, stabilności montażu w podłożu oraz jakości siedziska. Zużyte uchwyty i ostre krawędzie to częsty problem, który należy usunąć jeszcze przed kontrolą.
Szczególną uwagę trzeba zwrócić na linaria, czyli duże konstrukcje linowe do wspinania. To urządzenia bardzo lubiane przez dzieci, ale też intensywnie eksploatowane. Liny powinny być nienaruszone, bez przetarć i rozwarstwień, a ich mocowanie stabilne i odporne na przeciążenia. Konstrukcja stalowa musi być zabezpieczona antykorozyjnie, a wszystkie węzły i połączenia sprawdzone pod kątem luzów.
Nie mniej ważne są zestawy zabawowe składające się z wież, mostków i platform. W ich przypadku należy sprawdzić stabilność całej konstrukcji, jakość poręczy i barierek oraz stan podestów. Drewno nie może być spękane ani spróchniałe, a elementy plastikowe nie powinny być popękane. Dobrze jest także upewnić się, że śruby i nakrętki są zakryte plastikowymi osłonami, które chronią dzieci przed skaleczeniem.
Niezależnie od rodzaju urządzenia, równie ważna jest nawierzchnia placu zabaw. Zgodnie z normą PN-EN 1177 to ona odpowiada za amortyzację upadków. Podłoża piaskowe i żwirowe należy regularnie oczyszczać i wyrównywać, a maty gumowe czy nawierzchnie poliuretanowe – sprawdzić pod kątem pęknięć, odklejenia i twardnienia. Uszkodzona nawierzchnia może być powodem negatywnej oceny podczas przeglądu.
Otoczenie placu zabaw również ma znaczenie. Inspektorzy zwracają uwagę na ogrodzenie, stan ławek, koszy na śmieci czy tablic informacyjnych. Regulamin placu zabaw powinien być umieszczony w widocznym miejscu i zawierać podstawowe zasady użytkowania. Estetyka otoczenia, regularne sprzątanie liści czy przycinanie gałęzi drzew także wpływają na końcową ocenę placu zabaw.
Podsumowując, przygotowanie placu zabaw do przeglądu technicznego wymaga dokładnego sprawdzenia wszystkich elementów: huśtawek, zjeżdżalni, karuzel, bujaków, linarium, zestawów zabawowych, nawierzchni i otoczenia. Regularna konserwacja, bieżące naprawy i dbałość o dokumentację sprawiają, że kontrola przebiega sprawnie, a wynik jest pozytywny. Dla szkół i gmin oznacza to nie tylko spełnienie wymogów prawnych, ale przede wszystkim troskę o bezpieczeństwo dzieci, które korzystają z placu zabaw każdego dnia.